BTC L2 pistindeki rekabet giderek artıyor, ZKM yenilikçi teknolojisi ile yarışı katılıyor

ZKM'nin BTC L2 alanına girmesiyle, bu yarışın rekabeti giderek daha da şiddetleniyor. Ethereum L2 ekosistemine benzer şekilde, BTC L2'nin nihai pazar yapısı teknoloji ve pazarın evrimine bağlı olacaktır.

ZKM'nin çekirdek teknolojisi zkVM'dir ve uzun vadeli hedefi bu teknolojinin daha fazla proje ve ekosistem tarafından benimsenmesini sağlamak, böylece alt yapı haline gelmektir. Bu, farklı ağların (örneğin, Ethereum, BTC ve Cosmos) varlıklarının bağlantısını sağlayabilir ve genel likiditeyi artırabilir. Bu makro strateji, ZKM'nin BTC L2 pazarına giriş motivasyonunu anlamaya yardımcı olmaktadır.

Teknik açıdan, ZKM esasen iki büyük yeniliğe dayanıyor: Entangled Rollup mimarisi ve zkVM. Bu iki teknoloji, piyasadaki iki temel sorunu çözmeyi amaçlıyor: varlık güvenliği ve ağ sürdürülebilirliği.

Pazarın çapraz zincir güvenliğine olan yüksek ilgisini göz önünde bulundurarak, ZKM "Entangled Rollup Network" mekanizmasını önerdi. Bu mekanizma, farklı blok zincirleri arasındaki durumu senkronize etmek için rekürsif sıfır bilgi kanıtı teknolojisini kullanarak, geleneksel köprüleme mekanizmasının varlıkların çapraz zincir geçişi sırasında maruz kalabileceği potansiyel riskleri ortadan kaldırır. Bu çerçeve daha önce Ethereum'da uygulanmıştı, şimdi ZKM bunu Bitcoin ekosistemine uygulamak için çaba sarf ediyor ve BTC L1'in özelliklerine göre gerekli ayarlamaları yapıyor.

ZKM, OCP (Optimistic Challenge Process) mekanizmasını tanıttı, bu da Ethereum L2 optimistik kanıtının BTC L2 üzerindeki bir varyasyonu olarak düşünülebilir. Kullanıcılar, varlıklarını L2'ye yatırdıklarında, bu varlıklar önceden imzalanmış çoklu imza senaryosunda kilitlenir. Belirlenen itiraz süresinin ardından, imzalayanlar hedef kullanıcıya varlıkları önceden gönderebilir ve aynı zamanda itiraz aşamasını başlatabilir. Bu mekanizma, off-chain hesaplamalar için güvenlik sağlamak amacıyla tasarlanmıştır ve L2 işlemlerinin merkeziyetsiz sıralayıcı ağında güvenli bir şekilde yer almasını garanti eder.

zkVM, kripto alanında önemli bir araştırma yönlerinden biri olmuştur. ZKM'nin zkVM'sinin RISC ve SP1 gibi diğer uygulamalardan temel farkı, Golang'ın yerel desteğidir. Bu, Golang geliştiricilerinin standart Golang derleyicisini kullanarak kodu doğrudan MIPS talimatlarına derlemelerine ve ardından ZKM'nin doğrulama ağını kullanarak doğrulama yapmalarına olanak tanır. Gelecekte, ZKM'nin Rust dilini desteklemesi de planlanmaktadır.

Teknolojik yeniliklerin yanı sıra, ZKM L2 ağının sürdürülebilirliğine de odaklanmaktadır. Bu amaçla, katkılara göre ödül alabilen merkeziyetsiz bir sıralayıcı konseptini tanıttılar. ZKM, madenciliğe katılan taraflara, sıralayıcı düğümleri, likit staking ve kanıt ağı madenciliği dahil olmak üzere, token ödüllerinin %40'ını dağıtmayı planlıyor. Bu, sıralayıcı düğümlerinin yalnızca L2 işlemlerinden gaz ücretleri almakla kalmayıp, aynı zamanda madencilikten ek gelir elde edebileceği anlamına geliyor.

Şu anda, BTC L2 alanındaki keşifler devam ediyor; hem yerel L2 çözümleri hem de EVM uyumlu L2 çözümleri dahil. Yerel L2, esas olarak iç ekosistemin gelişimine odaklanmakta ve sadık bir kullanıcı kitlesi çekmektedir. EVM uyumlu L2 ise yalnızca Bitcoin ekosistemini genişletmekle kalmıyor, aynı zamanda çeşitli ekosistemlerin entegrasyonu için yeni olanaklar sunuyor.